कुलदिप दास ( प्रेम )
जनकपुर, २७ कातिक । धनुषा जिल्लाको क्षिरेश्वरनाथ नगरपालिका वडा नं. ५ मा अवस्थित ऐतिहासिक दुधमति पोखरीले महेन्द्रनगरको इतिहासको संरक्षणमा महत्वपूर्ण भूमिका निभाउँदै आएको छ ।
पोखरीको धार्मिक र सांस्कृतिक महत्वले यसलाई एक प्रमुख स्थल बनाएको छ । यहाँ स्नान गर्ने मानिसहरूका अनुसार, पोखरीमा स्नान गर्दा मनोकांक्षा पूरा हुने विश्वास प्रचलित छ, जसले यहाँका धार्मिक परम्परालाई थप महत्त्वपूर्ण बनाएको छ ।
धेरै समयदेखि यहाँ विभिन्न धार्मिक मेलाहरू आयोजना हुने गरेको छ । विशेष गरी छठ, सरस्वती पूजा, जितिया महोत्सव र समुहिक मुल्डन जस्ता पर्वहरूका अवसरमा मेला लाग्ने गर्छ ।
यसरी प्रत्येक वर्ष आउने दर्शनार्थी र स्थानीयहरूको सहभागिताले दुधमति पोखरीलाई एक महत्वपूर्ण सांस्कृतिक स्थलको रूपमा स्थापित गरेको छ । यही कारणले गर्दा यहाँका धार्मिक र सांस्कृतिक गतिविधिहरूले महेन्द्रनगरको पहिचानलाई अझ बलियो बनाएको छ ।
पोखरीको संरक्षण र प्रवद्धनका लागि सम्बन्धित निकायका जनप्रतिनिधिहरू समय–समयमा यहाँ आएर र सुधारात्मक कदम चाल्न कोशिस गर्दै आएका छन् ।
यद्यपि, यस ऐतिहासिक धरोहरलाई बचाउने जिम्मेवारी केवल सरकारी निकायहरूको मात्र होइन, स्थानीय समुदायको पनि हो । दुधमति पोखरीको इतिहासलाई रक्षाका लागि सबैको सहभागिता र सहयोग आवश्यक छ ।
ध्यान दिनु पर्ने कुरा भनेको, कुनै पनि पक्ष वा विपक्षी समूहले राजनैतिक दृष्टिकोणबाट यस ऐतिहासिक धरोहरसँग खेल्नु, यसको ईतिहासलाई अपमानित गर्ने र त्यसको संरक्षणमा विघ्न पुर्याउने काम नहोस भन्ने कुरामा ध्यान दिनुपर्छ ।
यसलाई जोगाइ राख्न सबैको कर्तव्य रहेको र यस ऐतिहासिक स्थलको रक्षा गर्दा मात्र हामी आफ्ना सांस्कृतिक धरोहरलाई बचाउन सक्ने छौं ।
यस ऐतिहासिक पोखरीलाई भविष्यमा अझ राम्रो संरक्षण र प्रवर्धन गर्न सबैलाई एकजुट हुनु आवश्यक छ, ताकि दुधमति पोखरीको महत्त्वपूर्ण सांस्कृतिक र धार्मिक भूमिका कायम रहन सकोस् ।
दुधमति पोखरीले महेन्द्रनगरको ऐतिहासिक र सांस्कृतिक धरोहरको रूपमा एक विशिष्ट स्थान लिएको छ । यसको संरक्षण र प्रवर्धनमा स्थानीय र सरकारी निकायहरूको संयुक्त प्रयास अति आवश्यक छ, जसले यसलाई आउने समयमा सुरक्षित राख्न सक्नेछ ।
